Włochy

Włochy to państwo, które ma bardzo ciekawą historię, której warto przyjrzeć się bliżej, bo można z niej wyciągnąć ciekawe wnioski. Cechą charakterystyczną tego państwa jest podział na bogatą północ i biedne południe. Skąd on się wziął? To efekt ścierających się na „bucie” wpływów bizantyjskich i zachodnich. Na północy była to dominacja, jakbyśmy dziś powiedzieli, wpływów niemieckich, a na południu bizantyjskich, hiszpańskich i francuskich. Tam, gdzie Ordnung muss sein, tam był porządek i rozwój. Tam, gdzie ścierały się różne wpływy, tam tego porządku i rozwoju było mniej. To jest oczywiście uogólnienie, ale ono ma za zadanie pokazać pewną tendencję, która rzutowała na włoską historię. Wszystkie informacje zawarte w tym blogu pochodzą z Wikipedii, chyba że podane jest źródło.

Historia Włoch – W okresie paleolitu tereny Włoch zamieszkiwali Ligurowie i Sykulowie. W okresie starożytności tereny Włoch znalazły się pod panowaniem Rzymian. Przed okresem rzymskim tereny Włoch były zamieszkiwane przez Fenicjan i Greków. Od średniowiecza do połowy XIX wieku, pomimo że Półwysep Apeniński był spójny pod względem językowym i kulturowym, jego historia składała się z dziejów niezależnych republik i księstw oraz obcych posiadłości i stref wpływów. W 1861 roku doszło do zjednoczenia wszystkich tych państw – ogłoszono powstanie Królestwa Włoch i koronowano Wiktora Emanuela II na króla tego państwa. W początkach XX wieku Włochy stały się państwem faszystowskim. Po II wojnie światowej w referendum konstytucyjnym obywatele Włoch opowiedzieli się za zmianą ustroju państwa na republikę, na czele której stoi prezydent Włoch.

Starożytność

Dzieje starożytnej Italii to przede wszystkim dzieje Rzymu jednoczącego plemiona italskie i celtyckie, podbijającego etruskie i greckie miasta-państwa i rozpoczynającego ekspansję w basenie Morza Śródziemnego. W VIII w. p.n.e. rozpoczęła się kolonizacja Fenicjan (Sardynia i Sycylia) oraz Greków, którzy w VII–VI w. p.n.e. opanowali wschodnią Sycylię i południowe wybrzeża Półwyspu Apenińskiego. W VI–III w. p.n.e., rzymianie dokonali zjednoczenia Półwyspu, który stał się centralnym terytorium imperium Rzymskiego. Podczas panowania cesarza Augusta za granicę Italii uznano Alpy i został dokonany jej pierwszy podział terytorialny na 12 regionów, których nazwy w większości przetrwały do czasów współczesnych.

Średniowiecze

Po upadku cesarstwa zachodniorzymskiego w 476 Włochy znalazły się pod panowaniem germańskiego wodza Odoakra. W 493 roku Odoaker został pokonany i zastąpiony przez Ostrogotów pod wodzą Teodoryka. W 552 roku Ostrogoci zostali wyparci przez Bizantyjczyków, którzy jednak wkrótce stracili część swoich posiadłości na rzecz germańskiego plemienia Longobardów.

Początek średniowiecza to okres rywalizacji bizantyjsko-longobardzkiej na półwyspie. Papieże, których siedziba znajdowała się na terenie Egzarchatu Raweńskiego, otrzymywali od Bizantyjczyków wsparcie przeciw Longobardom i byli od nich w pewnym stopniu zależni. W 751 roku Longobardowie położyli kres istnieniu egzarchatu, kończąc tym samym okres wpływów bizantyjskich na półwyspie, choć jeszcze przez kilka wieków Bizantyjczycy dominowali w jego południowej części. Zagrożone przez Longobardów papiestwo zwróciło się o pomoc do władców frankijskich, co rozpoczęło nowy okres w dziejach Italii. W 756 roku Frankowie pod wodzą Pepina Krótkiego pokonali Longobardów, ofiarowując papieżom władzę nad terytorium dawnego Egzarchatu Raweńskiego (Państwo Kościelne).

Źródło: Wikipedia.

Ostateczne zwycięstwo na Longobardami odniósł Karol Wielki, który zapoczątkował panowanie frankijskie w północnych Włoszech. W 800 roku papież koronował go na cesarza rzymskiego. Godność ta w IX i X w. przynależała do drobnych feudałów północnowłoskich, co stanowiło oś konfliktów politycznych tamtych czasów.

IX, X i XI wiek to okres najazdów normańskich i arabskich na Półwysep Apeniński. W IX w. Arabowie zdobyli Sycylię, którą w wieku XI odebrali im Normanowie, tworzący tam samodzielne królestwo.

W XI w. rozpoczyna się okres świetności niezależnych politycznie miast handlowych Włoch – Genui, Wenecji, Amalfi, Pizy. Papiestwo dąży wtedy do niezależności od cesarstwa ( spór o inwestyturę).

Święte Cesarstwo Rzymskie około 1000 roku; źródło: Wikipedia.
  • 1167 – miasta północnej Italii tworzą Ligę Lombardzką w celu obrony swej tożsamości przed cesarzem rzymskim Fryderykiem I Barbarossą.
  • 1282 – Sycylijskie nieszpory – masakra francuskich najeźdźców.
  • 1309–1377 – Papiestwo rezyduje w Awinionie we Francji po wygnaniu z Rzymu.
  • 1378–1381 – republiki morskie Genui i Wenecji walczą o dominację.

Renesans

Pod koniec wieków średnich Włochy nadal były podzielone politycznie. Na Północy i w Toskanii dominowały bogate komuny, środkowe Włochy znajdowały się pod nominalną władzą rezydujących w Awinionie papieży, w istocie jednak były rozbite na wiele feudalnych małych państw, południe i wyspy okresowo znajdowały się pod obcymi rządami. Rozpoczynający się we Włoszech Renesans przyniósł im rozkwit gospodarczy, nie przyniósł jednak – mimo wielu wysiłków – zjednoczenia politycznego. Włoskie szlaki handlowe pokrywały cały obszar Morza Śródziemnego przyczyniając się do rozpowszechnienia wiedzy i kultury. Był to okres rozkwitu gospodarczego włoskich państw-miast, które osiągnęły faktyczną niezależność od Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Italia około 1494 roku; źródło: Wikipedia.

Renesans włoski rozpoczął się w Toskanii, a jego pierwszym ośrodkiem była Florencja, skąd rozprzestrzenił się w całych Włoszech. Wiek XV to także początek odrodzenia uwolnionego spod dominacji francuskiej papiestwa, co przyczyniło się do zjednoczenia Państwa Kościelnego i odbudowy świetności Rzymu.

W końcu XV w. roszczenia królów Francji do tronu Neapolu i Mediolanu dały początek wojnom włoskim 1494–1559. Przeciwko Francji występowała koalicja państw włoskich i europejskich – Liga Święta. Podczas toczącej się we Włoszech wojny hiszpańsko-francuskiej wojska cesarza Karola V zdobyły i złupiły Rzym (1527, tzw. sacco di Roma), a w jej wyniku Francja zrezygnowała z włoskich roszczeń na mocy pokoju w Cambrai z 1529. Potwierdził to kończący wojny włoskie pokój w Cateau-Cambresis (1559), utrwalający rozdrobnienie Włoch i hiszpańską dominację. Władając Lombardią, Sardynią oraz połączonymi królestwami Neapolu i Sycylii, pozostającymi na prawach wicekrólestwa, Hiszpania utrzymywała w wasalnej zależności większość księstw włoskich. Pewną autonomię miała Republika Genui, natomiast względną niezależność zdołały zachować Wenecja (pozostająca nadal wielką potęgą morską), Wielkie Księstwo Toskanii (pod panowaniem Medyceuszy), Państwo Kościelne i księstwo Sabaudii.

Wiek XVII-XIX

Dalsze dzieje Półwyspu Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga (1929-38) tak opisuje:

Obce rządy (Habsburgowie hiszpańscy – przyp. W.L.) stopniowo doprowadziły kraj do ruiny, zmiana dróg handlowych podcięła dawną pomyślność gospodarczą. Wojna o sukcesję austriacką (1702-14) oddała przodujące we Włoszech stanowisko domowi austriackiemu, z którym w XVIII w. podjęli na terenie włoskim rywalizację Bourbonowie hiszpańscy. Mediolan, Toskania, Parma, Neapol, Sycylia znajdowały się pod obcymi rządami. Niektórzy z tych władców robili dużo dla gospodarczego i kulturalnego podniesienia kraju, ale w opinii publicznej wzbierała coraz mocniej niechęć ku cudzoziemskiemu panowaniu, dążność do oswobodzenia się spod obcego ucisku i zjednoczenia narodowego, której prekursorami byli kolejno Arnold z Brescii, Cola di Rienzi, Savonarola, Juliusz II, Machiavelli, zaś w XVIII wieku poeta Alfieri. Rewolucja francuska otworzyła w dziejach Włoch nowy okres walk o panowanie. Po całym szeregu przeobrażeń terytorialnych utrzymał się Napoleon, który część państw włoskich wcielił bezpośrednio do Francji, część zjednoczył w Królestwo Włoskie, z Neapolu utworzył odrębne państwo pod rządami swego brata Józefa, potem Murata. Pierwszy raz dokonało się faktyczne zjednoczenie niemal całych Włoch pod jednym władcą. Panowanie Napoleona stało się w rozwoju wewnętrznym kraju epoką przełomu. Zniósł on dawny ustrój feudalny, stworzył nowoczesną organizację państwową i społeczną, pchnął potężnie rozwój oświaty i robót publicznych, powołał do życia włoską armię i włoski sztandar, pobudzając przez to potężnie nadzieję całkowitego oswobodzenia i zjednoczenia. Kongres wiedeński, niwecząc dzieło Napoleona, potraktował Włochy jako „pojęcie geograficzne”: na północy przywrócił rządy austriackie; w Lombardii i Wenecji, we Włoszech środkowych i południowych odrestaurował rządy dawnych dynastii. Cały kraj został poddany rządom absolutystyczno-policyjnym, przywołano dawne, przedrewolucyjne urządzenia, myśl liberalna i narodowa była tępiona z największą bezwzględnością. W tych warunkach stały się Włochy klasycznym terenem tajnych stowarzyszeń rewolucyjnych (karbonariusze) oraz spisków patriotycznych. W 1820 wybuchła rewolucja w Neapolu i Piemoncie, która została szybko stłumiona. W 1830 pod wpływem przewrotu lipcowego we Francji, wystąpiły zaburzenia we Włoszech środkowych. Po ich stłumieniu ośrodek życia włoskiego przeniósł się na emigrację, gdzie Mazzini utworzył „Młode Włochy”, jako odgałęzienie „Młodej Europy”.

Risorgimento – „Powstanie”

Klęski Risorgimenta

Odrodzenie włoskiej świadomości było inspirowane przez dwa przeciwstawne ruchy polityczne. Radykalny ruch „Młode Włochy” założony w 1831 roku przez Giuseppe Mazziniego dążył do zjednoczenia państwa poprzez powstanie ludowe. Natomiast skrzydło umiarkowane chciało doprowadzić do zjednoczenia przez utworzenie federacji państw rządzonych przez włoskich książąt. Ruch rewolucyjny został pobudzony już w 1846 roku po wyborze papieża Piusa IX, który wprowadził reformy w państwie kościelnym. W ciągu dwóch lat historia gwałtownie przyśpieszyła, narodziny narodu włoskiego zbiegają się z Wiosną Ludów. Rewolucyjne nastroje, ogarniające mieszczan, ludność wiejską i burżuazję, skłoniły władców do ustępstw na rzecz ruchu liberalno-konstytucyjnego. (…) Po początkowych sukcesach Włochów między ich przywódcami wybuchły spory oraz osłabł zapał monarchów, co wpłynęło na opieszałość prowadzenia działań wojennych. Nieudolność tę wykorzystali Austriacy, którzy w lipcu zwyciężyli pod Custozą. W sierpniu zajęli Mediolan i zmusili Karola Alberta do podpisania rozejmu na niekorzystnych warunkach. Możliwość pokonania Austriaków i zjednoczenia Włochów zostały zaprzepaszczone.

Zakończyła się pierwsza faza walki Włochów o wolność, tzw. „wojna królewska” a rozpoczęła się „wojna ludowa”. Pod koniec 1848 roku doszło do starć między siłami Piemontu a ruchem radykalno-demokratycznym. W Państwie Kościelnym zastraszony papież mianował rząd złożony z radykałów, a następnie uciekł do Gaety w Królestwie Neapolu, gdzie 4 grudnia zwrócił się o pomoc do wielkich mocarstw. Zareagowały Francja i Austria. Wojska francuskie stłumiły rewolucję w Rzymie, gdzie w lutym 1849 roku utworzono republikę. Natomiast wojska austriackie po zwycięskiej bitwie pod Novarą weszły do Toskanii. Przyspieszyło to zwycięstwo sił reakcyjnych w Wenecji, Florencji, Modenie i Parmie. Całe Włochy ogarnęła fala represji. Klęska ruchów niepodległościowych lat 1848–1849 była dużym ciosem dla chcącej zjednoczenia politycznego większości narodu włoskiego.

Zwycięstwa Risorgimenta

Na początku lat pięćdziesiątych na scenie pokazali się nowi politycy. We Francji – Napoleon III Bonaparte, po swym stryju przejął ideę popierania praw narodów uciskanych, a przede wszystkim włoskiego. W Królestwie Sardynii – król Wiktor Emanuel II mianował premierem hrabiego Camillo Cavoura, który postawił sobie za cel, aby Sardynia (Piemont) jako zreformowane państwo znalazło się na czele włoskiego ruchu zjednoczeniowego. W lipcu 1858 roku Napoleon III spotkał się z Cavourem na tajnej konferencji w Plombières, aby uzgodnić warunki ich przyszłego przymierza w przypadku zwycięstwa. Działania wojenne rozpoczęły się w kwietniu 1859 roku. Po kilku drobniejszych przegranych bitwach Austriacy ponieśli klęski: pod Magentą – 4 czerwca i Solferino – 24 czerwca. Jednocześnie, w środkowych Włoszech wybuchła rewolucja. W Toskanii, Parmie i Modenie panujący zostali wygnani. Takiego obrotu sprawy nie przewidział Napoleon, który nie chciał być przywódcą rewolucji. Pod naciskiem Prus i Rosji, w lipcu 1859 roku zaproponował cesarzowi Franciszkowi Józefowi rozejm. Tym faktem Napoleon naraził się wszystkim: Austriakom, którzy pragnęli utrzymać we Włoszech status quo; Francuzom, którzy nie otrzymali obiecanych Nicei i Sabaudii oraz Włochom, którzy uważali się za zdradzonych. Rewolucja rozpoczęta przez Napoleona III i Cavoura wywołała bardzo silne wrażenie na społeczeństwie.

Zjednoczenie

W marcu 1860 roku Królestwo Sardynii odstąpiło Francji Sabaudię i Niceę a Napoleon wyraził zgodę na przyłączenie Toskanii, Modeny, Parmy i Emilii-Romanii do Sardynii. W kwietniu 1860 roku na Sycylii rozpoczął się ruch powstańczy, w Genui zaś powstał komitet złożony z emigrantów sycylijskich – przeważnie mazzinistów, który podjął inicjatywę poparcia powstania przez wyprawę zbrojną. 6 maja na dwóch statkach wypłynął z Genui z „tysiącem czerwonych koszul” Giuseppe Garibaldi. Po pięciu dniach wylądował w Marsali na Sycylii, gdzie w imieniu Wiktora Emanuela II mianował się dyktatorem. Do jego oddziałów zgłaszali się ochotniczo liczni powstańcy. Do końca maja po kilku zwycięstwach Garibaldi zajął całą wyspę. Dzięki tym akcjom stał się bohaterem walki o wolność Włoch. Ustanowił tymczasowy rząd i powszechny obowiązek służby wojskowej. W połowie sierpnia już około 30 000 powstańców przebyło Cieśninę Mesyńską i 7 września triumfalnie wkroczyło do Neapolu. Tymczasem od północy na czele swych wojsk zmierzał Wiktor Emanuel, który uzyskał zgodę od Napoleona na zajęcie Państwa Kościelnego, Marche i Umbrii. Garibaldi, stawiając wyżej sprawę zjednoczenia niż swój program społeczny, polegający na rozdzielnictwie ziemi chłopom oraz ograniczeniu przywilejów arystokracji i kleru, podporządkował się Wiktorowi Emanuelowi. 18 lutego 1861 roku Cavour przekształcił parlament Sardynii – Piemontu w ogólnowłoski. 17 marca 1861 roku parlament proklamował Królestwo Włoch i koronował Wiktora Emanuela II na jego króla, a także ogłosił tymczasową stolicą nowego państwa Turyn (od 1865 roku Florencja).

Rzym stolicą królestwa

Młode państwo włoskie stanęło od razu wobec olbrzymich problemów wewnętrznych i zewnętrznych. Na południu dużym zagrożeniem był bandytyzm – do jego zwalczania używano oddziałów wojskowych, których straty były większe niż podczas wszystkich wojen Risorgimenta. Panował poważny rozłam pomiędzy rządzącymi a obywatelami, systematyczną opozycję wobec rządu stanowił kler katolicki. Ponadto młodemu państwu groziło bankructwo z powodu olbrzymiego długu (ok. 300 milionów lirów) zaciągniętego głównie na działania wojenne przez Królestwo Sardynii – Piemontu, który przeszedł teraz na nowe zjednoczone państwo. Natomiast największym wyzwaniem dla polityków była kwestia Wenecji i Rzymu, które przyłączono do państwa dzięki niezwykle skomplikowanej sytuacji międzynarodowej. W lipcu 1866 wybuchła wojna prusko-austriacka. Dzięki sojuszowi z Prusami Włosi zdobyli Wenecję w październiku 1866. Próby zdobycia Państwa Kościelnego wraz z Rzymem rozpoczął Garibaldi w 1867 roku, lecz dopiero klęska Francji pod Sedanem z Prusami w 1870 pozwoliła Włochom zająć Rzym we wrześniu 1870 roku. W lipcu 1871 roku stolica Królestwa Włoskiego została przeniesiona z Florencji do Rzymu.

x

Zjednoczenie Włoch zbiegło się ze zjednoczeniem Niemiec. Czy przypadkiem? Raczej chyba nie, bo w polityce nie ma przypadków, choć czasem można odnieść takie wrażenie. Jak wspomniałem na początku, wpływy niemieckie na Półwyspie Apenińskim istnieją od czasów upadku Imperium Rzymskiego. W książce, Dno czary Lwa Kaltenbergha Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1965, natrafiłem na taki fragment:

  Cyprian Kamil na dźwięk nazwiska spojrzał z zaciekawieniem na Kleofasa-Telesfora. Osoba i nazwisko Cesarego Cantu nie były mu obce. Nie tylko dlatego, że często i przygodnie obijało się o uszy. Wiedział - jak tu wszyscy - że autor Regionamenti della storia Lombarda nel secolo XVII odpokutował swoje dzieło w austriackim więzieniu, czytał Marguerittę Pusterlę, napisaną w celi więziennej. Miał też w ręku zadziwiające dzieło: tomy aż 35 woluminów Storia universale. I historyczna, nasycona politycznymi aluzjami powieść, i Historia powszechna, pełna na podziw lekko podawanej, ogromnej erudycji autora, czyniły na Cyprianie wrażenie raczej niesympatyczne. Ukazująca pozorną łatwość, lotna, łacińska swada, zastosowana do historycznego poznania, napełniała rodzajem nie tylko nieufności, ale i lęku. (...)
- Nie wiem, jak inni sygnatariusze świętego aliansu, ale Austriacy usiłują nade wszystko stosować w politycznych swych postępkach tradycjonalizm zapożyczający pojęć z czasów bardzo dawnych. Tu w grę wchodzi już nie żaden ancien régime, ale błogosławione wieki średnie. Zwalcza się gwelfa - a jest nim w oczach austriackich nasz Cesare - ponieważ nie jest gibelinem. Gdyby nim był, mógłby sobie pozwolić na największą, a bodaj i otwartą bezbożność.
- Dodać by tu trzeba - wtrącił z uśmieszkiem Telesfor-Kleofas - że nie sam przecie anachronizm działa u tych tu Austriaków. Prawda, że ci z nich, którym wiek, a częściej jeszcze wysokie pochodzenie przyciemnia widzenie - tak, ci trzymają się tradycji nieraz bardzo odległej, bo i czegóż mogą się trzymać? Ale tacy z nich, którzy bezpośrednio zetknęli się z mieszkańcami miast i osiedli italskich... Choćby i mieli ochotę na wspomnienia z przeszłej historii, to im dzień dzisiejszy takie pomysły z głów powybija. Wiedzą oni dobrze, że signor Cesare, jeśli jest gwelfem, to nie przez swoje przywiązanie do papiestwa, w którym by pragnął widzieć zjednoczyciela Włoch. Ich węszyciele mają mają dobre nosy i teraz uchwycili właściwą woń. Nie ten jeden, wielu się mieni papistami - gwelfami właśnie - tylko dlatego, żeby nikt ich nie podejrzewał o gibelizm. Gorsze to pono, niż być agentem któregoś z italskich monarchów. Zresztą, tych tam wszystkich utytułowanych honoracjorów łatwo się rozgrzesza: strasznie im trudno komukolwiek się naprawdę podobać lub bodaj we własnej służbie znaleźć ludzi ufających...
Bartoli znów zamachał gwałtownie rękoma.
- A wstyd, wstyd, fratello! Jakże?! Mógłbyś powiedzieć, że każdy utytułowany, że każdy szlachcic włoski - to już zaraz rojalista burboński, sabaudzki czy, uczciwszy uszy, parmeńskiej Neupergowej?! dajże no spokój. Co najmniej tyle samo domów o wielkich wspomnieniach i tradycji ma dość italskiego rozdrobnienia, co - powiedzmy...
Telesfor-Kleofas uśmiechnął się jawniej i szerzej:
- Tyle ma dość, ile nie ma dość, co? Tyluż jest źle, ilu dobrze?!

Wypada więc dowiedzieć się, kim byli ci gibelini i gwelfowie. Wikipedia tak pisze:

Gibelini i gwelfowie – stronnictwa polityczne rywalizujące we Włoszech na przełomie XII i XIII wieku, głównie w okresie zmagań cesarza Fryderyka II z papiestwem.

Nazwa gwelfowie wywodzi się od włoskiej formy nazwiska popieranych przez nich książąt bawarskich Welf. Welfowie współpracowali z Państwem Kościelnym w walce przeciwko Świętemu Cesarstwu Rzymskiemu, a od XIII wieku byli przeciwnikami władzy cesarskiej we Włoszech.

Gibelini (lub gibelinowie, z wł. ghibellino) byli stronnikami władzy cesarskiej we Włoszech. W pewnym okresie zdołali zdominować część miast włoskich. Nazwa stronnictwa pochodzi od nazwy wirtemberskiego miasta Waiblingen i zarazem zawołania bojowego Hohenstaufów.

Oba stronnictwa nękane były wewnętrznymi sporami, co prowadziło niekiedy do zatarcia głównej linii podziału. Np. we Florencji w początkach XIV w. stronnictwo gwelfów podzieliło się na białych gwelfów – zwolenników ugody z cesarzem (należał do nich Dante Alighieri), i czarnych – radykalnie antycesarskich. Nazwy stronnictw i różnice między nimi przetrwały czasy zasadniczej przyczyny sporów i były w użyciu także po upadku dynastii Hohenstaufów.

Miasta gibelinów to: Arezzo, Forli, Modena, Osimo, Pawia, Pistia, Piza, Siena, Spoleto, Todi.

Miasta gwelfów to: Bolonia, Brescia, Crema, Cremona, Florencja, Genua, Lodi, Mantua, Orvieto, Perugia.

Neogwelfizm (wł. neoguelfismo. Neo- od gr. νέος, néos – nowy; -gwelfizm od wł. guelfismo – gwelifizm) – nazwa oznaczająca ruchy nawiązujące do ideologii gwelfów, działające w wiekach XIX i XX.

W XIX wieku neogwelfizm sprzeciwia się zjednoczeniu Włoch w laickie państwo. W zamian proponuje zjednoczenie pod przywództwem papieża. W XX wieku terminem tym określany jest ruch części katolickich przeciwników faszyzmu. Katolicyzm traktuje jako religię narodową Włochów, a w nich samych widzi naród, który ma moralny i obywatelski prymat nad innymi, jak głosi tytuł manifestu neogwelfizmu.

Najważniejszym ideologiem neogwelfizmu był Vincenzo Gioberti, ale istotny wkład wnieśli również Cesare Balbo i Carlo Cattaneo. Przeciwnikami neogwelfizmu byli przede wszystkim karbonariusze, którzy chcieli świeckich rządów, oraz konserwatywni przedstawiciele katolicyzmu jak Luigi Taparelli, którzy twierdzili, że katolicyzm nie jest szczególnie związany z żadną konkretną narodowością (Ga 3,28), a papież, jako przywódca Kościoła, nie powinien stawać się przywódcą jednej z nich.

Ga 3,28 – List św. Pawła do Galacjan: Nie masz Żyda ani Greka, nie masz niewolnika ani wolnego, nie masz mężczyzny ani kobiety; albowiem wszyscy jedno jesteście w Jezusie Chrystusie.

x

Jak widać wpływy niemieckie na Półwyspie są niezwykle trwałe. W spór pomiędzy Świętym Cesarstwem Rzymskim a Bizancjum w 1018 roku zaangażował się Bolesław Chrobry, który po zajęciu Kijowa wysłał poselstwo do Bazylego II, władcy Bizancjum, oferując mu przyjaźń, ale grożąc jednocześnie, że odwoła posiłkowe oddziały ruskie znajdujące się w armii bizantyjskiej, o ile Bazyli nie wycofa się z Italii południowej. Więcej o tym w aktualizacji bloga 1025. Jest to pośredni dowód na to, że Chrobry był wasalem cesarza niemieckiego, a ziemie piastowskie częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego, czyli I Rzeszy.

Okres napoleoński w historii Włoch jest w Wikipedii całkowicie pominięty. Czy przypadkiem? W praktyce to Napoleon zjednoczył je i stworzył nowoczesne państwo. Jednak kongres wiedeński cofnął jego dzieło, ale chyba tylko po to, by wielcy tego świata mogli zorganizować ruch rewolucyjny, sugerując tym samym, że lud ma na coś wpływ. Napoleon stworzył państwo włoskie, tak jak Niemcy stworzyli Piłsudskiemu Królestwo Polskie, które po ich upadku przekształcono w republikę. Rewolucjoniści włoscy, zanim przystąpili do dzieła, mieli już gotowe państwo i Piłsudski również.

Przebieg walk o zjednoczenie Włoch wskazuje na taki scenariusz. Powstały dwa stronnictwa: jedno radykalne, drugie umiarkowane. I to drugie, królewskie, szybko wycofało się. Pozostało tylko te, które miało pozostać. Zaprowadzono rządy republikańskie, a wraz z nimi powszechny obowiązek służby wojskowej. Powstała więc współczesna forma niewolnictwa, bo zmusza się ludzi do zabijania innych, a tym samym narażania własnego życia w imię jakiejś abstrakcyjnej idei zwanej ojczyzną. Mniejsze państwa jednoczy się w większe, chyba tylko po to, by mogły prowadzić wojny z innymi większymi państwami, powstałymi również wskutek zjednoczenia mniejszych. Małego państwa nie stać na utrzymanie armii, która mogłaby zagrozić innemu małemu państwu, a przynajmniej zniszczenia nie byłyby tak wielkie i straty w ludziach byłyby daleko mniejsze.